Dom Zarządu (Białowieża)


 
 Dom Zarządu - widok od wschodu (2010r.)
wybudowany koniec XIXw.

Niewielki, jednokondygnacyjny, drewniany budynek mieszkalny, położony na południowy zachód od dawnej stajni pałacowej, na terenie Parku Pałacowego w Białowieży. Postawiony został równocześnie z większością budynków zespołu pałacowego, czyli pod koniec XIX wieku.

   Budynek ma konstrukcję zrębową, jest szalowany. Zbudowany na planie wydłużonego prostokąta z gankami i przybudówkami na osiach elewacji. Wschodnia elewacja (główna) jest dziewięcioosiowa, symetryczna; na trzech osiach środkowych ganek. Szalowanie do parapetów pionowo, pod oknami w jodełkę, powyżej poziomo. Okna z okiennicami. Dach naczółkowy pobity blachą.

   Pierwotnie budynek służył jako mieszkanie i kancelaria zarządcy pałacu i parku pałacowego. Do wybuchu I wojny światowej funkcję tę sprawowali: generał-major Paweł Popow, a następnie – od kwietnia 1899 roku – Otto Renke.

   Po I wojnie światowej w budynku tym mieszkał w latach 1921-1927 roku generał Stanisław Bułak-Bałachowicz, dowódca byłej Sprzymierzonej Armii Ochotniczej. Od 1929 roku Dom Zarządu zajmował kierownik Parku Narodowego Jan Jerzy Karpiński wraz z rodziną. Zofia Pokacka – córka J.J. Karpińskiego, informowała mnie w marcu 2002 roku: „Ojciec miał swój gabinet w pierwszym pokoju na prawo, po wejściu z ganku. Mieściła się w nim biblioteka, stał tu też mikroskop. Ojciec przeprowadzał tutaj badania”.

  Podczas okupacji niemieckiej w budynku mieszkali łowczy Richter i leśniczy Zwierzyńca – Schulz.

Dom Zarządu (koniec XIXw.)

  Po II wojnie światowej w Domu Zarządu, w pokoju mieszczącym się w północno-zachodniej części budynku, urządzono kancelarię Białowieskiego Parku Narodowego. Pracował tutaj sekretarz Parku p. Olejnik i Halina Tomaszkiewicz. Później zawarli oni związek małżeński i wyjechali z Białowieży. W lecie 1962 roku kancelarię BPN przeniesiono do Domu Marszałkowskiego.

  W okresie powojennym w Domu Zarządu mieszkali przeważnie kolejni dyrektorzy BPN (m.in. Jerzy Szymczak, Józef Budzyń, Edward Watoła, Stefan Krukowski). Część północną budynku przez dłuższy czas zajmowało małżeństwo naukowców Małgorzata i Zbigniew A. Krasińscy – specjaliści od żubra.

  W lecie 2008 roku Dom Zarządu przeszedł remont kapitalny. W listopadzie 2009 roku dokonano remontu kominów w budynku. (oprac. Piotr Bajko)
 

Galeria

Copyright © 2008 - Encyklopedia Puszczy Białowieskiej, webmaster Stanisław Matlak