Narewka w okresie wiosennym w okolicy ulicy Parkowej w Bialowieży (2006r.) |
Długość: 61,1km,
w tym w Polsce 39,4km
|
Powierzchnia zlewni: ok.711km³ |
Źródła: uroczysko "Nikor" (Białoruś) |
Ujście: Narew, uroczysko "Wilcze Gardło" |
Rzeki Puszczy Białowieskiej |
HASŁO POWIĄZANE
|
Narewka – rzeka na pograniczu polsko-białoruskim, lewostronny dopływ Narwi. Wypływa na wysokości 159 m n.p.m. z terenów bagiennych uroczysk Dziki Nikor i Kuty na obszarze Białorusi. W górnym biegu Narewka jest połączona kanałem z Narwią. Początkowo płynie na zachód, a od Białowieży, przyjmuje kierunek północny. Do Polski wpływa w oddziale 503. Prawie w całości płynie przez teren Puszczy Białowieskiej (po lewej stronie zwarty kompleks leśny ciągnie się aż do ujścia), dzieląc ją na dwie równe części: północno-wschodnią i południowo-zachodnią. Narewka stanowi główny ciek wodny polskiej części Puszczy Białowieskiej. Do Narwi uchodzi na wysokości 137 m n.p.m. koło wsi Gródek i Bindziuha, na uroczysku Wilcze Gardło. Dolinę Narewki wypełniają torfy, rzadziej piaski.
Długość rzeki wynosi 61,1 km, w tym 21,7 km na terenie Republiki Białoruś.
Zlewnia (dorzecze) Narewki zajmuje obszar 710,7 km kw., z czego w granicach Polski leży 491,32 km. Na terenie Puszczy znajduje się 380 km kw. powierzchni zlewni, z czego część wypada w Białowieskim Parku Narodowym. Lesistość zlewni wynosi 49,9 %. Do momentu osuszenia, Narewka płynęła przez dość szeroką błotnistą dolinę. W latach 60-tych XX wieku dokonano osuszenia uroczyska „Dziki Nikor”.
Szerokość koryta Narewki wynosi od 5 do 15 m (przy ujściu). Maksymalna głębokość w punkcie pomiarowym w Białowieży: 201 cm. Szybkość płynięcia wynosi 2 km/godz.
Dorzecze Narewki jest dobrze rozbudowane. Prawobrzeżnymi dopływami Narewki są: Złota, Orłówka, Hwoźna, Braszcza, lewobrzeżnymi: Kliczyniówka, Łutownia (z Krynicą i Dubitką), Przedzielna i Jelonka, Wakuszanka (Okulinka), Jabłonówka (Gnilec) i Wieliczkówka (Waliczówka). Długość cieków tworzących puszczańskie dorzecze Narewki sięga 200 km.
Większe miejscowości położone nad Narewką to: Białowieża, Pogorzelce, Narewka.
Rzeka Narewka zaznaczona jest na pierwszej mapie Polany Białowieskiej, wykreślonej w 1784 roku przez geometrę królewskiego Michała Połchowskiego. W dokumentach pojawia się znacznie wcześniej.
Rozlewiska Narewki w uroczysku "Reski" (2010r.)
|
W grudniu 1409 roku Władysław Jagiełło odbył w Puszczy Białowieskiej wielkie łowy, czyniąc zapasy mięsa przed bitwą grunwaldzką. Mięso to na wiosnę przyszłego roku było spławiane rzeką Narewką, Narwią i Wisłą do Płocka.
W 1559 roku przeprowadzono częściowe odgraniczenie Puszczy Białowieskiej od Puszczy Bielskiej (Ladzkiej). Rzeka Narewka aż do ujścia do Narwi, wraz z rzeką Wieliczanką stanowiła granicę pomiędzy puszczami.
Z pisma króla Stefana Batorego z sierpnia 1584 roku do Ostafiego Wołowicza dowiadujemy się o tym, że na Narewce wchody mają bracia Wołkowiccy.
Około 1594 roku na prawy brzeg rzeki Narewki, w obrębie obecnej Polany Białowieskiej, został przeniesiony z uroczyska, które dzisiaj się nazywa Stara Białowieża, myśliwski dwór królewski. Wraz ze zbudowanym tu w następnych latach stawem i młynem dał on zaczątek Białowieży. Z „Ordynacji Puszczy” z 1639 roku wiemy, że młyn na Narewce dzierżył Iwan Grycewicz.
„Ordynacja Puszczy” podaje też, że na rzece Narewce nowo zbudowaną rudnię posiada Walenty Wydra. W 1640 roku miał on płacić kop 40. Wydra dostał także pozwolenie na postawienie na rzece młynka mącznego. Inwentarz 1670 roku wymienia, że rudnię na Narewce trzymają trzej bracia, płacą zaś za nią czynszu złp 80. Kolejną rudnię na Narewce w roku 1670 zaczął budować Wojciech Gorczyca. Zatwierdziła ją w 1678 roku komisja dokonująca rewizji leśnictwa białowieskiego. Obie wymienione rudnie upadły około połowy XVIII wieku. W jednym z dokumentów z roku 1780 znajdujemy wzmiankę o śladach palów na rzece Narewce, mających być resztkami rudni, na którą otrzymał w roku 1639 nadanie królewskie Walenty Wydra.
Nad rzeką Narewką 17 marca 1664 roku odbył się sąd kopny. Próbowano na nim pociągnąć do odpowiedzialności sądowej poddanych Józefa Karpia i Eufrozyny Masalskiej, oskarżonych o kłusownictwo w Puszczy Białowieskiej.
Narewka w okolicy Kosego Mostu (2006r.) |
W 1752 roku nad rzeką w Białowieży wystawiony został obelisk upamiętniający łowy Augusta III w straży augustowskiej, które odbyły się 27 września 1752 roku. Obelisk ten zachował się do dzisiaj.
W 1761 r. stolnik inowrocławski, August Biernacki, otrzymał od króla Augusta III za zasługi m.in. zezwolenie na użytkowanie łączki nad Narewką i łapanie w niej ryb. Rzeka wymieniona została także w akcie funduszu dla cerkwi w Białowieży, wydanym 2 maja 1797 roku przez głównego naczelnika ekonomii brzeskiej Jana Szczepanowskiego. O rzekę Narewkę opierały się grunta funduszowe, a proboszcz otrzymał zezwolenie na połów ryb w tej rzece.
W „Opisaniu Puszczy” Jana Szczepanowskiego z 1796 roku wymienia się na rzece Narewce w uroczyskach: Cupryk – chat bobrowych 2, wydr 3: Pohorelec – chat bobrowych 1, wydr 1; Białogóra – chat bobrowych 2, wydr 2; Cieśniuki – chat bobrowych 1, wydr brak; Czarnokoplesa – chat bobrowych 1, wydr brak. Oprócz tego dokument stwierdza, że bobry i wydry gnieździły się na Narewce od Białowieży do Lewkowa, tj. na całym średnim i dolnym biegu tej rzeki.
Narewka od XVI wieku była spławna. Puszczańskie sosny i dęby jako budulec okrętowy spławiano Narewką do Narwi. W drugiej połowie XVIII wieku, w czasie gospodarowania Puszczą przez podskarbiego litewskiego Antoniego Tyzenhauza, dokonano regulacji jej koryta. Pamiątką po tym pozostał tzw. kanał Tyzenhauza w białoruskiej części i usypane wały na zachodniej granicy Parku nad rzeką Narewką (oddziały 369, 340, 283, 191). Wyprostowane koryto rzeki pozostawiło szereg zakoli, które są w stadium zarastania, bądź też już zarosły. Jedna binduga istniała na prawym brzegu rzeki naprzeciw wsi Pogorzelce (między oddz. 369 i 398), druga – przy ujściu Narewki do Narwi. K.W. Wójcicki, autor hasła o Puszczy w tomie III „Encyklopedyi powszechnej” z 1860 roku, podaje, że „Narwią i Narewką odbywał się niegdyś obszerny spław, dziś zarośnięty, gdyż rząd wyrzekł się wszelkich dochodów z puszczy, które wynosiły za czasów Rzeczypospolitej i do skarbu corocznie wnoszono około sto tysięcy złotych polskich za samą wartość ściętego drzewa, nie licząc w to zysków z potażu, smoły i terpentyny wyrabiane tu w wielkiej ilości”.
Narewka w okolicy tzw. "Wideł" w Białowieskim Parku Narodowym (2008r.)
|
Koryto Narewki oczyszczano także około 1855 roku. Roboty te, jak podaje Piotr Bobrowski w swojej pracy z 1863 roku, wykonywała firma Buhenhagen i S-ka. P. Bobrowski wspomina również, że za ostatnie 30 lat spław drewna odbywał się na rzece Narewce na długości 35 wiorst. O spławach dokonywanych na Narewce wspominają także Michał Baliński i Tymoteusz Lipiński w trzecim tomie swojego dzieła pt. „Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana” (Warszawa 1846).
Prace regulacyjne wykonywane były także w latach 1891 i 1892, wyprostowano wówczas koryto rzeki Narewki na długości 32 km. Wyprostowanie koryta rzeki spowodowało szybszy odpływ i obniżenie się poziomu wód. W związku z tym w 1894 roku wybudowano na rzece Narewce tamę ze śluzą. Roman Gecow podaje („Sylwan” Z. 9/1956), że w latach 1923-25 rzeką Narewką spławiano około 11 tys. m sześc. drewna, a sama rzeka była spławna na długości 42 km. W latach 1929-1932 Narewka na niektórych odcinkach była ponownie prostowana. W 1935 roku Wojewoda Białostocki wydał rozporządzenie o ścieżce holowniczej na rzece Narewce o szerokości 12 m. Jan Kloska w swojej książce „Białowieża” (Warszawa 1933) podaje, że rzeka w tym czasie była spławna już tylko na przestrzeni 35 km. Ostatni wielki spław drewna Narewką odbył się w czasie ostatniej wojny, kiedy w roku 1942 spławiono 48 tys. m sześc. drewna.
Po raz ostatni koryto rzeki Narewki było regulowane w początku lat 60-tych ubiegłego wieku, na odcinku od granicy państwa do ujścia Łutowni. Państwo wyasygnowało w 1959 roku na ten cel 2 mln złotych. Przeprowadzone prace regulacyjne i melioracyjne budziły sprzeciw Rady Białowieskiego Parku Narodowego, wskazywała ona na możliwość spowodowania nieobliczalnych strat przez zmianę warunków siedliskowych na obszarze Parku. Konferencje naukowe poświęcone tej sprawie odbyły: Komitet Nauk Leśnych i Polskie Naukowe Towarzystwo Leśne. W 1962 roku przeprowadzone zostały także prace przy pogłębieniu, oczyszczeniu i wyprostowania koryta rzeki Narewki na terenie białoruskiej części Puszczy.
Rzeka Narewka w uroczysku "Hanczary"
na Polanie Białowieskiej (2009r.)
|
Pod koniec XIX wieku na rzece Narewce w Białowieży wybudowano dwa stawy, znajdujące się u podnóża świeżo wzniesionego pałacu carskiego. Na rzece, przed stawami, wykonano tamę systemu Puaré, której zadaniem było utrzymywanie wody na stałym poziomie oraz przepuszczanie wiosną spławianego drewna. W latach 1973-74, podczas renowacji stawów, koryto rzeki poprowadzono obok stawów.
Dolina rzeki Narewki przez szereg stuleci była wykorzystywana jako miejsce pozyskania siana na karmę dla żubrów a także dla zwierząt domowych przez mieszkańców okolicznych wsi. Ograniczenia w tym zakresie wystąpiły po II wojnie światowej. W 1948 roku zaczęto przyłączać do Parku Narodowego łąki w dolinach rzek Narewki i Hwoźnej. Proces ten trwał do 1952 roku, wzbudzając wśród chłopów duże niezadowolenie. Siano dla żubrów natomiast zaczęto sprowadzać z terenów leżących daleko poza Puszczą, m.in. z Mazur. Wykaszania na części łąk przylegających do Białowieskiego Parku Narodowego zaprzestano już w latach 1929-1939. Ostatnie natomiast wykaszanie na tym terenie odbyło się w 1979 roku. Obecnie Park prowadzi wykaszanie fragmentaryczne tych łąk ze względu na związane z tym występowanie rzadkich i chronionych roślin.
W 1925 roku ustawiono wodowskazy na rzece Narewce w miasteczku Narewka, a w 1935 roku – także w Białowieży.
Okolice rzeki Narewki są interesujące dla archeologów. W 1827 roku, w miejscu ujścia rzeki Łutowni do Narewki, zostało odkryte cmentarzysko szkieletowe. Natomiast w 1937 roku niedaleko źródeł Narewki (oddz. 561A) natrafiono na starożytną osadę. Zebrane z niej drogą badań powierzchniowych zabytki przekazano w 1939 roku do Państwowego Muzeum Archeologicznego.
Most na Narewce w Białowieży (1959r.) |
Z rzeką Narewką wiążą się też wykrycia różnych gatunków zwierząt. Dla przykładu – w 1924 roku nad Narewką w oddziale 507 złowiono jeden okaz żółwia błotnego, potwierdzając tym samym występowanie tego gatunku na terenie Puszczy Białowieskiej. W sierpniu 1958 roku preparator muzeum białowieskiego Mikołaj Buszko odkrył nad rzeką w oddziale 191 ślady żerowania bobrów, których nie widziano tutaj od połowy XIX wieku. Bobry ponownie zostały sprowadzone do białoruskiej części Puszczy Białowieskiej w 1956 roku i wypuszczone na rzece Leśnej. Z czasem zwierzęta te rozszerzyły zasięg swego występowania. W początku lat 80-tych widziano je już w okolicy osady Narewka, a pod koniec lat 80-tych także w Białowieży. W 1970 roku Zbigniew Suskiopisał na podstawie materiału znalezionego na trzcinie nad rzeką Narewką nowy dla nauki gatunek skorupiaka Steneotarsonemus gibber. Natomiast w 1984 roku Jacek Kisielewski opisał na podstawie okazów zebranych z olsu i mchów w dolinie rzeki nowy gatunek brzuchorzęska: Chactonotus pawlowskii.
W lecie 2002 roku młody mężczyzna znalazł w rzece kość udową mamuta, mającą długość 90 cm i ważącą kilkanaście kilogramów. Znalezisko trafiło do działu archeologicznego Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.
W dolinie rzeki Narewki zdarzają się także odkrycia florystyczne. Dla przykładu – w 1999 roku Arkadiusz Błach natrafił na owocnik nienotowanego od blisko stu lat na terenie Polski grzyba o nazwie: żyłkowiec różowawy.
Narewka - wiosenne roztopy (2010r.) |
Narewka ma dość ciekawą ichtiofaunę. Zbadał ją w latach 1976-1991 Tadeusz Penczak (zob. „Przegląd Zoologiczny” Z. 1-2/1996). Autor podaje, że „nieuregulowana, ale zanieczyszczona ściekami bytowymi (Białowieża) Narewka jakościowo i ilościowo ma bogaty rybostan dopiero w dolnym biegu”. Dominuje w niej płoć, ukleja i okoń, dość pospolite są także ciernik i kiełb. W sumie stwierdzono tutaj 17 gatunków (minóg ukraiński, jelec, jaź, krąp, okoń, jazgarz, szczupak, płoć, ukleja, karaś srebrzysty, piskorz, koza, ciernik, cierniczek, kiełb, śliz, miętus).
Rzeka Narewka przez długie lata była związana z obrzędem święcenia wody w święto prawosławne Wodokreszczenije (19 stycznia), dokonywanym w parafii prawosławnej w Białowieży. Rzekę wykorzystywali też w obrzędzie chrztu białowiescy baptyści. Np. w dniu 27 września 1927 roku Łukasz Dziekuć-Malej, starszy zboru baptystów w Brześciu n. Bugiem, dokonał w Narewce obrzędu chrztu 13 nowych członków kościoła, a 13 lipca 1930 roku – 12 członków.
Rzeka Narewka od niepamiętnych czasów wykorzystywana jest także jako miejsce rekreacji i sportu. Już przed I wojną światową wybudowano na niej kąpielisko dla urzędników Zarządu Apanażowego Puszczy Białowieskiej w Białowieży. Znajdowało się ono pomiędzy dzisiejszymi ulicami: Mostowa i Towarowa. W okresie międzywojennym na rzece wybudowano kilka przystani kajakowych. Odbywały się tutaj także zawody sportowe, organizowane z okazji obchodów Święta Morza. Np. w 1936 roku na rzece i stawach w Parku Pałacowym zorganizowano zawody zespołów kajakowych, konkurs wianków puszczanych na wodę oraz zawody pływackie. Podczas okupacji niemieckiej, Niemcy zbudowali opodal szkoły w Białowieży basen pływacki, który mieszkańcom Białowieży służył przez długi czas w okresie powojennym. Odbywały się na nim również zawody pływackie. W pobliżu basenu wybudowano przystań kajakową, która przetrwała do lat 70-tych ubiegłego wieku. W 1997 roku rozpoczęto budowę kąpieliska na rzece w pobliżu ul. Mostowej w Białowieży, lecz prace te nie zostały ukończone. W początku 2010 roku dokonano przebudowy stopnia podpiętrzającego wodę na rzece na terenie Parku Pałacowego. Tradycyjnie już, na zakończenie imprezy folklorystycznej „Noc Kupały” w Białowieży, na rzece Narewce są puszczane wianki.
Na odcinku Narewki, biegnącym obrzeżem Białowieskiego Parku Narodowego, obecnie obowiązuje zakaz płynięcia kajakami. Wprowadzono go w celu ochrony fauny wodnej i mokradłowej. Wcześniej, do lat 70-tych XX wieku odbywały się tą rzeką liczne spływy kajakowe. Ostatni większy spływ (35 kajaków) odbył się pod koniec kwietnia 1979 roku. Uczestnikami spływu byli członkowie Warszawskiego Klubu Turystyki Kajakowej PTTK. Z kolei w styczniu 1978 roku na zamarzniętym korycie Narewki poprowadzono trasę Narciarskiego Zlotu Turystycznego.
Łąki nad Narewką (2009r.) |
Rzeka Narewka od dawna chętnie jest uwieczniana na płótnach przez artystów plastyków. Obiektywy aparatów fotograficznych lub kamer filmowych często kierują na nią fotograficy i filmowcy. Warto w tym miejscu wspomnieć, że w 2004 roku we wsi Lewkowo Stare odbył się specjalny plener malarski, podczas którego artyści z Warszawy, Giżycka i Białegostoku utrwalali urzekające pejzaże rzeki Narewki. Także uczestnicy międzynarodowych białowieskich plenerów malarskich, które odbywały się w Białowieży w latach 1965-2000, często za temat swych prac obierali tę rzekę. Narewce zostało poświęconych również kilka wierszy.
Z rzeką Narewką wiążą się też tragiczne zdarzenia. W jej nurtach śmierć poniosło wiele osób.
W dolinie rzeki Narewka prowadzone są liczne badania naukowe, szczególnie nad sukcesją roślinności na przyrzecznych łąkach w uroczysku Reski. W latach 1956-1962 prowadził je Janusz Wolak, a od roku 1974 kontynuuje je Krystyna Falińska. Tematem tym interesują się także liczni magistranci i doktoranci (m.in. Aleksander Kołos, Emilia Brzosko, Ewa Jancewicz). W 1958 roku Adam Krzanowski badał faunę ptaków na styku Białowieskiego Parku Narodowego i doliny rzeki Narewki. W latach 1958-1964 Instytut Badawczy Leśnictwa i Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny przeprowadzili wspólne badania nad charakterystyką stosunków wodnych zlewni Narewki. W 1961 roku Jadwiga Zimna badała tutaj wpływ niektórych gatunków roślin łąkowych na liczebność niektórych rodzajów bakterii. Natomiast Kazimierz Matysiak w latach 1976-1980 przeprowadził badania nad pijawkami cieków dorzecza Narewki, stwierdzając występowanie na tym terenie 15 gatunków pijawek.
Wyprostowane koryto Narewki na Polanie Białowieskiej (2009r.)
|
Osobnym problemem rzeki Narewki są spływające do niej zanieczyszczenia, zarówno w postaci ścieków komunalnych, z zawartymi w nich detergentami, jak i nawozów z pól. Sytuacja ta w latach 70-tych i 80-tych stała się alarmująca. Systematyczne zanieczyszczenia wpływały niekorzystnie na środowisko naturalne Parku Narodowego. O ile pierwsze badania czystości rzeki Narewki wykonane w latach 1959-60 i 1962 przez Laboratorium Badania Wody i Ścieków w Lublinie na zlecenie Wydziału Gospodarki Wodnej PWRN w Białymstoku, nie biły jeszcze na alarm, to już późniejsze – jak najbardziej. W 1977 roku Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska w Białymstoku stwierdził, że Narewka płynąca po obrzeżu Białowieskiego Parku Narodowego straciła II klasę czystości i poniżej ujścia ścieków z zabudowań pałacowych jej wody, pod względem bakteriologicznym i hydrobiologicznym, odpowiadają zaledwie III klasie. Oczyszczalnia parkowa od dawna już pracowała nie najlepiej, a przy odprowadzaniu ścieków zatłuszczonych – wcale, gdyż nie posiadała odtłuszczownika. Badania czystości wód Narewki poniżej osady Białowieża przeprowadzone w 1983 roku wykazały, że wody Narewki we wszystkich punktach pomiarowych odpowiadają III klasie czystości, a już w 1988 roku nie odpowiadały żadnej z klas czystości. Sytuacja polepszyła się nieznacznie w rok później. Kontrola wykazała, że najczystszy jest odcinek rzeki przy ul. Mostowej – jego wody zaliczono do klasy II, odcinki przy ul. Towarowej i śluzie do klasy III, a odcinek przy ul. Parkowej w ogóle nie odpowiadał normom czystości. Ilość bakterii w rzece wzrastała w kierunku jej spływu. Pomimo wybudowania i uruchomienia gminnych oczyszczalni ścieków w Narewce (1992 r.) i Białowieży (1996 r.), ogólna ocena jakości wód nie jest wysoka. Badania przeprowadzone w 2006 roku zakwalifikowały ogólnie wody Narewki do IV klasy, klasę III stwierdzono tylko powyżej Białowieży. W porównaniu do poprzednich badań rzeki, przeprowadzonych w 2001 roku, nastąpiło pogorszenie ogólnej klasyfikacji wód. W górnym biegu rzeki uwidacznia się wpływ źródeł zanieczyszczeń pochodzących z terenu Białorusi. Zazwyczaj są to plamy oleju lub nafty na powierzchni wody, czasami dochodzi też do śnięcia ryb. W takich przypadkach Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Białymstoku zakazuje kąpieli w rzece. Rzekę tę, w ramach prowadzonej współpracy międzynarodowej, objęto w 2007 roku wspólną kontrolą, także po stronie białoruskiej.
Mostek na Narewce w Parku Pałacowym (2006r.) |
Rzeka Narewka w okresie wiosny zazwyczaj rozlewa malowniczo swoje wody po dolinie, przez którą płynie. Do wystąpień wody dochodzi też podczas obfitych opadów deszczu. Taki przypadek, który – niestety – zamienił się w katastrofę ekologiczną, zdarzył się m.in. w lipcu 1955 roku. W ciągu niespełna 7 godzin w Białowieży spadło 48,1 mm opadów. Następnego dnia rzeka Narewka, wraz ze swymi dopływami, wystąpiła z brzegów. Woda mętniała, miała początkowo rude, później niemal czarne zabarwienie, a na jej powierzchni występowały plamy jakby nafty. Zauważono objawy śnięcia ryb, raki wyłaziły na brzegi. Przypłynął też nie wiadomo skąd krokodyl (później wyjaśniło się, że podczas ulewy uciekł z objazdowego zoo, które gościło właśnie w jednej z wsi na Białorusi). Dyrekcja Parku zarządziła oczyszczanie stawów, spalono wówczas kilkanaście ton martwych ryb. Fauna wód puszczańskich wymarła. Do podobnej sytuacji doszło też w 1960 roku. Opady w czerwcu (ok. 45,6 mm) oraz w lipcu (131,2 mm) i sierpniu (112,6 mm) spowodowały wylew rzek puszczańskich. Zalane łąki pokryły się czerwonawym mułem błotnym, woda zaś wszędzie była mętna, brudnawoczerwona. Śnięcia ryb, jak to miało miejsce w 1955 roku nie stwierdzono. Odnotowano je natomiast w lipcu i sierpniu 1980 roku.
W 1987 roku Wojewoda Białostocki ustalił na rzece Narewce obwód rybacki Nr 4, obejmujący obszar biegu rzeki od źródeł do ujścia do Narwi wraz z dopływami. W jesieni 2006 roku Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków we współpracy z Polskim Związkiem Wędkarskim przeprowadziło zarybianie Narewki i jej dopływów. Do rzeki wypuszczono 11 gatunków ryb (płoć, karaś, okoń, miętus, lin, szczupak, jaź, leszcz, karp, słonecznica, jazgarz). Całe przedsięwzięcie wykonano w ramach programu ochrony bociana czarnego, który w Puszczy Białowieskiej cierpi na brak pokarmu.
Na zakończenie przytoczę swoistą reklamę rzeki Narewki, którą znalazłem w „Tygodniku Solidarność” (Nr 28/2009). Znany muzyk Stanisław Sojka zwierzył się dziennikarzowi: „Cała puszcza jest miejscem magicznym, ale najpiękniejszym, nie odkrytym jeszcze rejonem, jest dolina Narewki, jest naprawdę dziko. Trzciny, rozlewiska, las i czysta woda. Można chodzić przez dwa tygodnie i nie spotkać, szczególnie poza sezonem, żywego ducha”. (oprac. Piotr Bajko, zdjęcia: Janusz Korbel, Tomasz Niechoda)