Borys Russko urodzony w białowieskich Podolanach, poeta - piewca piękna regionu Puszczy Białowieskiej

Antologia poezji białowieskiej

Pułkownik WP, inżynier mechanik, poeta.

 Urodził się 13 września 1929 roku w Białowieży w rodzinie Emiliana i Nadziei z domu Szpakowicz. Miał siostrę Olgę – nauczycielkę i pisarkę.

Do szkoły podstawowej uczęszczał w swojej rodzinnej miejscowości. Wykształcenie średnie zdobył w Hajnówce, w liceum ogólnokształcącym. W 1948 roku rozpoczął studia na Politechnice Łódzkiej. W następnym roku przeniósł się na Wydział Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej, który ukończył w 1952 roku.

Po studiach podjął pracę w Szefostwie Służby Uzbrojenia i Elektroniki Ministerstwa Obrony Narodowej, skąd w 1978 roku odszedł na emeryturę. Stopień pułkownika uzyskał w 1968 roku. Mieszkał w Warszawie, lecz prawie do końca lat 90. często odwiedzał rodzinną miejscowość.

Debiutował późno, bo dopiero w 1992 roku, na łamach prasy białostockiej. Wydał następujące tomiki wierszy: „Wołanie w Puszczy Białowieskiej” (1998), „Pełzanie po Ciszy” (1999), „Cztery pory roku” (2000), „Powiew puszczy” (2001), „Przesiewanie mgły” (2001), „Pochylony nad źródłem” (2001), „Białowieska arka” (2001), „W płatkach snu” (2002), „Wiersze dla dzieci” (2002), „Uciekające horyzonty” (2002), „Zawirowania” (2003), „Odczytywanie znaków. Sentencje i aforyzmy” (2004), „W strugach nocy” (2005), „Rozgarniam noc. Asymetria” (2005), „W stronę światła” (2011), „Olśnienia. Aforyzmy i sentencje” (2019), „Uciekające świty” (2019), „Za zasłoną” (2020), „Ścieżkami sobie tylko znanymi” (2021), „Za horyzont horyzontów” (2022), „Podarowana niepowtarzalność” (2022), „Czytam z ust natury” (2023), „Chwile nietknięte czasem” (2023), „Z Ogrodu za zasłoną” (2023), „Nieskończoność na progu” (2023), „Widzieć, słyszeć, dotykać” (2024), Prawdomówność gwiazd” (2024). Jego utwory możemy spotkać także w kilku almanachach literackich i wydawnictwach zbiorowych oraz w kilkunastu czasopismach regionalnych i ogólnokrajowych, m.in. w miesięcznikach „Sylwan” i „Parki Narodowe”.

Był znanym w regionie piewcą piękna i niepowtarzalności przyrody Puszczy Białowieskiej, także zwolennikiem idei objęcia jej całkowitą ochroną. Puszczy poświęcił kilkaset wierszy. Na podstawie jego poezji Alina Waszkiewicz wraz z uczniami z Zespołu Szkół Leśnych w Białowieży przygotowała montaż poetycki pt. „Cztery pory roku”, który pod koniec lat 90. był prezentowany w Białowieży jako część artystyczna różnych lokalnych uroczystości.

Twórczość Borysa Russko jest wysoko oceniana przez krytyków literackich; do największych zwolenników poezji białowieskiego należy przede wszystkim Waldemar Smaszcz z Białegostoku, autor wstępów do wszystkich jego tomików.

Borys Russko od 1999 roku był członkiem Związku Literatów Polskich. W 1970 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Był też Laureatem Nagrody Literackiej im. Witolda Hulewicza. W 2019 roku minister kultury i dziedzictwa narodowego przyznał mu brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2022 roku natomiast otrzymał Nagrodę Księcia Konstantego Ostrogskiego.

W 2023 roku Beata Hyży-Czołpińska zrealizowała o nim 17-minutowy film dokumentalny pt. „Jest we mnie Puszcza”.

 Borys Russko odszedł od nas 7 sierpnia 2024 roku. Do pełnych 95 lat zabrakło mu niewiele ponad miesiąc. Pochowany został 12 sierpnia na cmentarzu w Białowieży, obok swoich rodziców.

Był bardzo ciepłym i życzliwym człowiekiem. Emanował dobrocią i pogodą ducha. W jego towarzystwie czuło się komfortowo. Miał talent gawędziarski. Lubił opowiadać o budowie wszechświata i materii – na ten temat posiadał zaskakująco dużą wiedzę. (Oprac. Piotr Bajko)

Galeria