Ilustracja ukazuje Aleksandra II podczas sadzenia pamiątkowych drzewek w białowieskim Zwierzyńcu w 1862r. |
Na tronie rosyjskim zasiadał w latach 1855-1881.
W dniach 5 i 6 października 1860 roku odbył polowanie w Puszczy Białowieskiej. Było to pierwsze carskie polowanie na tym terenie. Poprzedziło ono ważne dyplomatyczne rozmowy pomiędzy Rosją, Prusami i Austrią. W polowaniu wzięli udział razem z carem przedstawiciele ówczesnej elity państw niemieckich – m.in. książęta Karl i Albert von Preussen, August von Württemberg, Friedrich von Hessen-Kassel, Karl von Sachsen-Weimar.
Podczas polowania ubito 96 sztuk różnej zwierzyny, w tej liczbie 28 żubrów (10 ustrzelił sam car). W związku z polowaniem, w Puszczy Białowieskiej urządzono zwierzyniec o powierzchni ok. 550 dziesięcin (blisko 600 ha). Później było on wielokrotnie przebudowywany, zmieniał też swoją powierzchnię.
W związku z pobytem cara Aleksandra II, w Białowieży przebudowano na tzw. imperatorski pawilon myśliwski budynek drewniany z 1845 roku – dobudowano wówczas skrzydło południowe i piętro nad całością obiektu.
Na pamiątkę pierwszego polowania carskiego, w połowie drogi z Hajnówki do Białowieży ustawiono w 1862 roku żeliwny odlew żubra naturalnej wielkości, wykonany w fabryce Ogariowa w Petersburgu.
Opis samego polowania zawarty został w luksusowym albumie pt. „Ochota w Biełowieżskoj puszcze”, który ukazał się w sierpniu 1861 roku. Otrzymali go w prezencie wszyscy uczestnicy polowania. Album zilustrował dziewięcioma grafikami i akwarelami nadworny malarz kilku ostatnich carów rosyjskich – Mihály Zichy.
W dniu 19 lutego 1861 roku car Aleksander II wydał manifest o zniesieniu pańszczyzny. W jego następstwie na własność chłopów przeszło na prawie wykupu 12 000 dziesięcin (13 080 ha) terenów nadrzecznych na terenie Puszczy Białowieskiej.
W dniu 22 lipca 1912 roku w Białowieży, na placu przed cerkwią, odsłonięto popiersie cara Aleksandra II , umieszczone na granitowym postumencie. Pomnik ten w sierpniu 1915 roku wywieziony został w głąb Rosji. (oprac. Piotr Bajko)