Osada leśna, założona w 1914 roku w uroczysku Rasoszje, tj. w rozwidleniu szosy prużańskiej i drogi Kamienieckiej (Królewskiej). Nazwa osady wywodzi się od gwarowej nazwy „hrudok”, oznaczającej teren podwyższony, pagórek. W okresie międzywojennym oraz po II wojnie światowej wojnie, osadę nazywano oficjalnie Gródek. Dopiero w 1989 roku nastąpił powrót do wcześniejszej nazwy, choć także już nieco zniekształconej, bowiem rdzenni mieszkańcy przez cały czas używają nazwy - Hrudki.
liczba ludności (2009r.)
ok.200 osób
rok założenia
1914
W 1897 roku osadę przecięła linia kolejowa z Hajnówki do Białowieży. Funkcjonowała ona do 1994 roku. W 1984 roku w Grudkach otwarto przystanek PKP.
W czasie I wojny światowej Niemcy tutaj zbudowali tartak, do którego prowadziła jedna z odnóg kolejek leśnych. Założyli także obóz dla jeńców wojennych, których wykorzystywano przy budowie sieci kolejek i eksploatacji drewna. Tartak w osadzie funkcjonował także w okresie międzywojennym (w roku 1937 zatrudniał 370 robotników) oraz w pierwszych latach powojennych. Zlikwidowany został w 1947 roku. Przy tartaku istniało boisko sportowe, na którym rozgrywane były mecze piłki nożnej. Funkcjonowało również przedszkole dla dzieci robotników tartacznych.
W 1927 roku w Grudkach zbudowano parowozownię, mieścił się tutaj również punkt przeładunkowy drewna.
W okresie międzywojennym w osadzie działały różne organizacje i stowarzyszenia, m.in. Związek Zawodowy Robotników Przemysłu Drzewnego, Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego, Przysposobienie Wojskowe Leśników, Polska Partia Socjalistyczna, Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi.
Najstarsza część osady Grudki położona bliżej linii kolejowej Hajnówka-Białowieża (2009r.)
|
W 1961 roku w osadzie umieszczono siedzibę filii Ośrodka Remontowo-Budowlanego Lasów Państwowych w Augustowie, która została zlikwidowana w latach 90-tych. W latach 80-tych Lasy Państwowe wybudowały w Grudkach dużą kolonię budynków mieszkalnych dla pracowników leśnych. Przez szereg lat w okresie wakacyjnym w osadzie organizowano ochotnicze hufce pracy dla młodzieży licealnej z Białegostoku. Po likwidacji hotelu robotniczego, urządzono w nim kaplicę rzymskokatolicką.
W 1987 roku Andrzej Wajda zrealizował w Grudkach i okolicy część ujęć do filmu fabularnego „Biesy”.
W 2005 roku w pobliżu Grudek otwarto turystyczne przejście graniczne Grudki-Pererow.
Grudki zamieszkuje obecnie ok. 200 osób; są to przede wszystkim aktualni bądź byli pracownicy leśni.
W Grudkach funkcjonuje tartak oraz nieduży sklep spożywczy. Obok, w lesie, znajduje się Camping Grudki , urządzony na miejscu pola namiotowego. (oprac. Piotr Bajko)