Jasiński Wiktor (1900-1938)


Wiktor Jasiński - nadleśniczy Nadleśnictwa Zwierzyniec, społecznik

Leśnik, nadleśniczy Nadleśnictwa Zwierzyniec w latach 1934-38, działacz społeczny, ojciec poety, grafika i rzeźbiarza Jerzego Wiktora Jasińskiego.

  Urodził się 8 grudnia 1900 roku w Kiełczygłowie n. Niecieczą (woj. łódzkie). Ojciec Wiktora - Józef był dzierżawcą i zarządcą majątków dworskich. Przedwczesna śmierć żony i matki Władysławy sprawiła, że ciężar opieki i wychowania czworga sierot spadł na barki następnej żony ojca.

   Naukę Wiktor początkowo pobierał w domu. W 1913 roku został przyjęty do klasy drugiej Ośmioklasowej Szkoły Realnej Męskiej Grona Obywateli w Wieluniu, którą ukończył w 1920 roku.

  Mając niespełna 17 lat, uczestniczył wraz z trzema siostrami w organizowaniu ruchu skautowego w Raczynie k. Wielunia. Był komendantem drużyny chłopców w wieku 9-14 lat. Niestety, inicjatywa ta spotkała się z niezrozumieniem i uprzedzeniem miejscowego proboszcza, który po roku działalności drużyny, rozwiązał ją „z ambony” w lipcu 1918 roku. Wiktor, przejęty ideą ruchu skautowego, wprowadził swych podopiecznych do tajnego Koła Samokształceniowego, utworzonego na początku roku 1919. Propagowano w nim ochronę przyrody, motywowano młodych ludzi do aktywnego udziału w życiu społeczności lokalnej, do podejmowania służby dla dobra innych.

Wiktor Jasiński wraz z rodziną przed pawilonem myśliwskim w Zwierzyńcu (17 IV 1935r.)

  Na wiosnę 1920 roku Wiktor razem z kolegami z ostatniej klasy rozważał stawienie się do ochotniczej służby wojskowej, ale ostatecznie uznał, że nadrzędnym obowiązkiem jest ukończenie szkoły. Po zdaniu matury zgłosił się ochotniczo do wojska, przyjeżdżając na własnym koniu. Przydzielony został do 7 pułku artylerii polowej w Mirowie. Później trafił do Białegostoku. Po trzech miesiącach ćwiczeń, bez uczestnictwa w walkach, powrócił do domu i niezwłocznie podjął studia na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. Nie mogąc liczyć na większą pomoc ze strony ojca, który sam utrzymywał wielodzietną rodzinę, Wiktor zarabiał na swoje utrzymanie jako urzędnik organizowanej PKO. Wspomagał nawet w miarę możliwości rodzeństwo i rodziców.

  W 1924 roku, po IV semestrze, Wiktor udał się do Siedlec, gdzie zgłosił się do Biura Urządzania Lasu i Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych. Podjął pracę w Puszczy Knyszyńskiej, początkowo w kancelarii Leśnictwa Sokołda (Nadleśnictwo Supraśl), następnie w Leśnictwie Karczmisko (Nadleśnictwo Knyszyn). Pracował przy planach terenu i drzewostanów.

  W okresie od lipca 1926 do czerwca 1927 roku odbywał służbę wojskową, najpierw w Śremie (tu z bombardiera awansował na podchorążego ogniomistrza), później w Gnieźnie, skąd został zwolniony do rezerwy.

   W sierpniu 1927 roku Wiktor Jasiński został przydzielony do Nadleśnictwa Małoryckiego (w pow. kobryńskim) jako praktykant. W październiku tego samego roku był w grupie osób pracujących nad projektem podziału nadleśnictwa na dwa mniejsze. Po podziale przyjął obowiązki leśniczego Leśnictwa Micherowo.

Grób Wiktora Jasińskiego na białowieskim cmentarzu (2009r.)

  27 grudnia 1928 roku Jasiński zawarł związek małżeński. W sierpniu 1930 roku przyszło na świat jego pierwsze dziecko, córka Irena, która po dwu tygodniach zmarła. W styczniu 1931 roku Wiktor otrzymał awans na podporucznika rezerwy. W październiku 1931 roku doczekał się drugiego dziecka - syna Romana. W dwa miesiące później szczęśliwy ojciec przeniósł się do Białowieży, gdzie już 30 listopada rozpoczął pracę w Dyrekcji Lasów Państwowych, w charakterze referendarza wydziału handlowego (prowadził dział eksploatacji). Ściągnął go tutaj jego przyjaciel Antoni Kosiński, kierownik referatu hodowli i ochrony lasu w biurze DLP.

  Z dniem 3 marca 1932 roku Jasiński został formalnie przeniesiony na stałe z Nadleśnictwa Małoryckiego do DLP w Białowieży. Tydzień później uczestniczył już w ćwiczeniach aplikacyjnych w Prużanach, a w maju zdał egzamin urzędniczy. W tym samym miesiącu został oddelegowany na przeszkolenie w Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu.

  27 listopada 1932 roku Wiktorowi Jasińskiemu powierzono kierownictwo Nadleśnictwa Świsłocz, a następnie, przed świętami Bożego Narodzenia 1933 roku, Nadleśnictwo Browsk. 8 sierpnia 1934 roku przejął on Nadleśnictwo Zwierzyniec. W trzy miesiące później został członkiem rzeczywistym Hajnowskiego Koła Łowieckiego. Otrzymując stanowisko nadleśniczego zwierzynieckiego, Jasiński przeniósł się z rodziną do pałacyku myśliwskiego w Zwierzyńcu, gdzie mieściła się wówczas siedziba tego nadleśnictwa. 17 kwietnia 1935 roku drewniany pałacyk stanął w ogniu. Pożar zniszczył także dobytek 5-osobowej już wtedy rodziny Jasińskich (w roku 1933 urodził się syn Józef, a w następnym syn Jerzy Wiktor).

   Wiosną 1935 roku Wiktor Jasiński przyjął propozycję utworzenia w Białowieży plutonu kawalerii z miejscowych chłopów, posiadających konie. W ten sposób, w lipcu 1936 roku, już po przeniesieniu siedziby Nadleśnictwa Zwierzyniec na Krzyże, powstał pluton „Krakusów”, podlegający Komendzie Rejonu „Krakusów” w Siedlcach. Organizacja ta miała za zadanie ćwiczenie ludzi i koni według programu wojskowego oraz propagowanie hodowli koni typu wierzchowego wśród ludności wiejskiej. Dowódcą plutonu białowieskich „Krakusów” Wiktor Jasiński został mianowany przez gen. bryg. Wilhelma Rückemanna-Orlika pismem z 14 grudnia 1937 roku.

  „Krakusi” po raz pierwszy oficjalnie wystąpili w Białowieży 11 listopada 1937 roku, w składzie 23 koni w pełnym uzbrojeniu kawaleryjskim. Wcześniej, 19 września tego samego roku część plutonu uczestniczyła w uroczystości otwarcia świetlicy na Podolanach. Do organizacji tej należeli m.in.: Aleksander Filipczuk, Sergiusz Lickiewicz, Włodzimierz Piekacz, Emilian Rusko i Włodzimierz Rusko z Podolan, Konstanty Ławrysz z Krzyżów, Sergiusz Waszkiewicz ze Stoczka, Jan Szpakowicz z Zastawy.

   W. Jasiński nie zaniedbywał w tym czasie sprawy dokończenia przerwanych studiów. W październiku 1936 roku uzyskał tytuł inżyniera leśnika na Uniwersytecie Poznańskim. W grudniu 1937 roku rodzina Jasińskich powiększyła się o czwartego syna - Ryszarda.

  Nadleśniczy zwierzyniecki założył również koła Młodej Wsi w Budach (w kwietniu 1937 roku zapisało się do niego trzydziestu członków; W. Jasiński został prezesem koła), Teremiskach i Pogorzelcach. Czynnie działał w Towarzystwie Opieki nad Zwierzętami w Białowieży. Był komendantem zwierzynieckiego koła Przysposobienia Wojskowego Leśników. Brał udział w pracach Uniwersytetu Powszechnego „Rodziny Leśnika”, który zaczął działać w lutym 1938 roku. Kierowniczką Sekcji Kulturalno-Oświatowej Koła „Rodziny Leśnika” w Białowieży była kuzynka Jasińskiego - Janina Walczakowska.

   Nadleśniczy planował jeszcze rozpoczęcie hodowli koni arabskich na potrzeby armii. Sam nabył za 400 złotych klacz-arabkę ze stadniny hr. Branickiego w Rosi; była ona jego dumą. Niestety, te plany nie ziściły się.

   Na początku maja 1938 roku Wiktor Jasiński zachorował na grypę i po jej nawrocie, po powikłaniach, znalazł się w szpitalu Św. Rocha w Białymstoku. Wrócił na krótko do domu w pierwszej dekadzie czerwca, by po kilku dniach z objawami zapalenia opon mózgowych leczyć się w szpitalu w Choroszczy. Tu, po wielkich cierpieniach, zmarł 25 czerwca 1938 roku. Został pochowany na cmentarzu w Białowieży. Swego dowódcę odprowadzał na miejsce wiecznego spoczynku pluton „Krakusów”.

   Rodzina Jasińskich przetrwała lata okupacji w Białowieży. Wyjechała z niej 12 września 1945 roku. (oprac. Piotr Bajko)

Galeria

Copyright © 2024 - Encyklopedia Puszczy Białowieskiej,
Agnieszka Aleksiejczuk, Tomasz Niechoda