Krzyże są jednym z najbardziej malowniczych elementów podhajnowskich krajobrazów (2009r.)

Przydrożne krzyże   to pomniki sakralnej kultury, które są świadkami i pamiątką dziejów. Można w nich dostrzec przenikanie się różnych kultur istniejących na tych terenach.

   Stawiano je z różnych powodów i w różnych czasach.Krzyże stawiano w miejscach ważnych, przy kościele; w centrum osady lub wsi wyznaczając w ten sposób ich punkt centralny; na początku lub na końcu wsi wytyczając jej granice; na rozstajnych drogach, gdzie żegnano odchodzących; w miejscu gdzie znaleziono kości ludzi dotkniętych zarazą lub poległych w potyczkach wojsk Stawiano je także przy ścieżkach prowadzących do lasu czy na skraju pól. Na krzyżach przydrożnych są wyryte, wyciosane lub namalowane farbą napisy w języku rosyjskim, białoruskim lub ukraińskim. Krzyże stawiano też dla upamiętnienia nagłej śmierci człowieka ,wierzono , że jego dusza nie zazna spokoju dopóki nie zostanie postawiony przydrożny krzyż lub kapliczka.

   Mieszkańcy zbierają się wokół nich, aby wspólnie się modlić, podczas nieszczęść i na ważne narady. Były znakiem kultu religijnego. Ludzie, przechodząc, zdejmowali nakrycia głowy i żegnali się. Krzyże stawiane na rozstajach dróg stanowiły dla podróżnych punkty orientacyjne, wskazywały właściwy kierunek..Do tego miejsca idzie też kondukt żałobny, tutaj następuje pożegnanie zmarłego i odwiezienie do cerkwi lub kościoła. Najczęściej do budowania krzyży używano drewna z sosny, dębu lub brzozy. Stosowano również żelazo i kamień polny. Krzyże fundowane były przez mieszkańców w intencjach dziękczynnych, bądź tak zwanych zaporowych – chroniących mieszkańców przed ogniem, zarazą, głodem i wojną. (oprac. i zdjęcia: Krzysztof Parzych)

Galeria