Obecny wygląd mogiły Pawła Wysiagina.

Podczas wyzwalania terenu Puszczy Białowieskiej w lipcu 1944 roku spod okupacji niemieckiej, w pobliżu osady Zwierzyniec został zastrzelony przez żołnierza niemieckiego młody żołnierz Armii Radzieckiej – Paweł Wysiagin. Stało się to 17 lipca 1944 roku, po południu, już po wyzwoleniu Białowieży. Oddział żołnierzy radzieckich, w skład którego wchodził P. Wysiagin, przechodził akurat przez Tryb Zwierzyniecki. P. Wysiagin szedł ostatni, raptem zauważył celującego w niego z karabinu Niemca. Cofnął się, ale nie zdążył, nieprzyjacielski pocisk go dosiągł. Żołnierz zmarł na miejscu. Przez towarzyszy broni został pochowany w oddziale 419 D (obecnie teren Nadleśnictwa Hajnówka), tuż przy drodze (po lewej stronie), prowadzącej z osady Zwierzyniec do wsi Budy. Od szosy Hajnówka-Białowieża do mogiły jest około 100 m. Grupka ukrywających się w Puszczy hitlerowców została jeszcze tego samego dnia zlikwidowana.

  Społeczność Białowieży po wojnie umieściła na żołnierskiej mogile krzyż z pamiątkową tablicą. W listopadzie 1980 roku wystawiono w tym miejscu monumentalny, drewniany pomnik, wykonany przez Stanisława Wakulińskiego z Białegostoku, byłego mieszkańca Białowieży. Niestety, nietrwałość materiału, z którego pomnik został wykonany, doprowadziła z czasem do jego rozpadnięcia się. Najpierw odpadła jedna część, a w lecie 2002 roku pozostała. Przejeżdżając obok tej mogiły 27 sierpnia 2001 roku, widziałem już tylko kupę zmurszałych części, leżących na ziemi. Na wiosnę 2002 roku resztki te zostały uprzątnięte. Na mogile postawiono drewniany krzyż brzozowy. W listopadzie 2002 roku ustawiono tutaj na niedużym cokole głaz z pamiątkową kamienną tablicą i napisem: „Paweł Wysiagin żołnierz Armii Radzieckiej poległ w 1944 r.”. Miejsce zostało ogrodzone łańcuchem na metalowych słupkach i betonowym fundamencie. Dojście do mogiły wyłożono polbrukiem.

  Obok mogiły P. Wysiagina przebiega pieszy, turystyczny szlak zielony, prowadzący z Hajnówki do Białowieży. (oprac. Piotr Bajko)
 

Galeria