Krzyże przy Drodze Browskiej (Białowieża)


Krzyże przy "Drodze Browskiej" (2009r.)
Tradycja ustawiania krzyża prawosławnego przy Drodze Browskiej ciągnie się od niepamiętnych czasów. Najstarsi mieszkańcy Białowieży twierdzą, że w tym miejscu znajdowała się nieduża cerkiew. Krzyż ustawiany jest na jej pamiątkę. To jednocześnie miejsce uświęcone.
 
   Z miejscowych przekazów wiemy, że opodal krzyży (a wcześniej – cerkwi) znajdowała się wieś Krysztapowo. Założono ją przy 25-morgowym folwarku, o którym pierwsza wiadomość pochodzi z 1696 roku. Dzisiaj na miejscu Krysztapowa wyrosły osady: Wojciechówka (pierwotnie – Złodziejówka) i Centura. Krysztapowo spalili jego mieszkańcy w 1710 roku, dla wytępienia zarazków dżumy, które zostały przywleczone do wsi i doprowadziły do zgonu niemal całej miejscowej ludności. Nieliczni ocalali mieszkańcy przenieśli się w inne miejsce na Polanie Białowieskiej.
 
   Wieś Krysztapowo została odbudowana na przełomie XVIII i XIX wieku (wiemy o tym m.in. z aktu funduszu cerkwi w Białowieży z 1798 roku). Przetrwała do drugiej połowy XIX wieku – jej mieszkańcy, z powodu nieurodzajności uprawianych przez siebie gruntów, zostali przeniesieni do wsi Stoczek.
 
  Trudno obliczyć, który to już z kolei krzyż stoi przy Drodze Browskiej. Drewno jest materiałem nietrwałym i po upływie kilku dziesiątków lat, ta część, która znajduje się w glebie, ulega zniszczeniu. Jeśli część nadziemna krzyża pozostaje jeszcze w dobrym stanie, wówczas usuwa się część spróchniałą i krzyż ponownie wkopuje w ziemię. Ten „zabieg” można powtórzyć kilka razy. Gdy krzyż już nie rokuje długiego żywota, ustawia się przy nim nowy. Tak właśnie jest przy Drodze Browskiej. Nowszy i wyższy krzyż został ustawiony i wyświęcony w grudniu 2004 roku. (oprac. Piotr Bajko)
 
ARTYKUŁ:
 

Galeria

Copyright © 2008 - Encyklopedia Puszczy Białowieskiej, webmaster Stanisław Matlak