Zabudowania fabryczne - lata 20-te XXw.

Park Miejski - tu niegdyś była "Terebenthen" (najwięsza galeria w Internecie)

Terpentyniarnia w Hajnówce wybudowana przez Niemców w okresie I wojny światowej.

 1918-1939
Po odzyskaniu niepodległości właścicielem był Rabinowicz. W roku 1922 terpentyniarnię nabyli: Marian Porowski i Piotr Godlewski, wówczas zakład otrzymał nazwę "Terebenthen S.A.". Po kilku latach właścicielem został sam Marian Porowski. Zakład posiadał kilka "majdanów" (składnic) na terenie Puszczy Białowieskiej. Fabryka posiadała własny oddział straży pożarnej , który powstał w roku 1925.

  W maju i w czerwcu 1933 roku akcję strajkową prowadziło 54 pracowników - bez sukcesu. W 1937 r. na znak protestu przeciw zwolnieniu 9 robotników zastrajkowała cała załoga. Domagano się regulacji płac i przywrócenia do pracy zwolnionych. Żądania zostały spełnione. 4 marca 1938 r. rozpoczął się kolejny strajk (okupacyjny). Do strajku przystąpiło 95 pracowników. Wkrótce do strajku przystąpili robotnicy majdanów w Białowieży, Czerlonce, Topile, Przewłoce , Lackim, Konczyku, Olchówce, Masiewie, Skupowie, Dubowym, Białym Lasku, Garbaczu, w sumie ponad 200 osób. Akcja strajkowa trwała 7 tygodni i zakończyła się uzyskaniem podwyżki płac w granicach 20-80 % oraz uzyskaniem umowy zbiorowej.Kolejny strajk odbył się w maju tego samego roku, zakończył się 2 czerwca podpisaniem (przy udziale inspektora pracy) porozumienia z właścicielami fabryki wnoszacego podwyżkę płac o kilkadziesiąt groszy stawki dziennej. Zatrudnienie w roku 1938 wynosiło 120 osób.
Warunki pracy w owych czasach były trudne i uciążliwe dla zdrowia. Cały zakład był nasycony intensywną wonią wytwarzanych produktów, promieniującą daleko poza teren przedsiębiorstwa. Płace były wypłacane w znacznej ilości w postaci bonów, które można było zrealizować w określonym sklepie można było otzymać niektóre produkty spożywcze, nie zawsze najbardziej potrzebne i nie najlepszej jakości. Nierzdko otrzymywanym produktem były śledzie. Stąd pracowników terpentyniarni nazywano powszechnie pracownikami śledziarza.

1939-1941
Po zajęciu Hajnówki 17 września 1939 r. przez armię radziecką zakład upaństwowiono, wymieniono personel kierowniczy i administracyjny.

1941-1944
Podczas okupacji niemieckiej (1941-1944) we wszystkich hajnowskich zakładach przemysłowych stanowiska administracyjne obięli Niemcy. Kierownikiem terpentyniarni był Dimick. W tym czasie utworzono zakładową straż pożarną złożoną z byłych strażaków i robotników wytypowanych przez kierownictwo.

Likwidacja
W roku 1962 Terebenthen zamknięto. Na terenie dawniej zajmującym przez fabrykę utworzono między innymi park miejski (1973),wybudowano Urząd Miasta, budynek poczty, komisariat policji i osiedle "Za pocztą".

Lokalizacja
Ówczesna fabryka była zlokalizowana pomiędzy obecnymi ulicami: Parkową, 3-go Maja, Piłsudskiego, Armii Krajowej i Białowieską.

Produkcja
W majdanach w wyniku spalania karpiny z małym dostępem powietrza, na zasadach odparowania, otrzymywano półprodukty gotowych wyrobów przeznaczone do dalszego przerobu w warunkach przemysłowych na terenie fabryki.

terpentyna
smoła
sadza
olejki
kreozot
pak
karbolineum
pasta do obuwia
smar
dziegieć
lepik
papa bitumiczna

Oraz wiele innych produktów (razem ok. 30). (oprac. Krzysztof Parzych)

Galeria