Piotr Bajko. Maj 2024
|
Technik leśnictwa, wieloletni pracownik Białowieskiego Parku Narodowego. Z zamiłowania – dziennikarz, historyk-regionalista, kronikarz, bibliograf.
Urodził się 5 listopada 1950 roku w Białowieży Jego rodzice – Michał i Nina z domu Siemieniuk prowadzili niewielkie gospodarstwo rolne; ojciec pracował jednocześnie w Ośrodku Hodowli Żubrów Białowieskiego Parku Narodowego. Miał brata Sławomira (1958-2016), który z pasją kolekcjonował stare motocykle i samochody.
W latach 1957-1964 uczęszczał do miejscowej Szkoły Podstawowej, następnie kontynuował naukę w białowieskim Technikum Leśnym, które ukończył w 1969 roku, otrzymując tytuł technik-technolog leśnictwa.
W latach 1969-1970 odbył praktykę zawodową w nieistniejącym już Nadleśnictwie Zwierzyniec w Puszczy Białowieskiej. Pracę w Białowieskim Parku Narodowym rozpoczął 16 marca 1972 roku; przez 33 lata był związany z Muzeum Przyrodniczo-Leśnym, a od kwietnia 2005 roku z Pracownią Naukową (od 2014 roku – Dział Naukowo-Edukacyjny). Na emeryturę przeszedł z dniem 29 maja 2018 roku.
Przygodę z dziennikarstwem rozpoczął będąc jeszcze uczniem technikum. W 1968 roku został stałym korespondentem terenowym „Gazety Białostockiej”. Do tego czasu kilka jego drobnych korespondencji zamieściła gazeta „Świat Młodych”.
W swym dorobku posiada blisko 3.700 publikacji, zamieszczonych w 85 tytułach prasowych i periodykach. Wydał następujące książki: „Cerkiew i parafia prawosławna w Białowieży” (I wyd. – 1994; II wyd. – 2002), „Białowieża. Zarys dziejów do 1950 roku” (2001), „Kalendarium białowieskiego żubra” (2004), „Białowieża. Parafia prawosławna św. Mikołaja” (I wyd. – 2006; II wyd. – 2013), „Z dawnej Białowieży” (2010), „Echa starej Białowieży” (2012), „Białowieża, której już nie ma” (2015), „Z zakamarków białowieskiej historii” (2015), „Po śladach odchodzącej Białowieży” (2017), „Bibliografia Puszczy Białowieskiej 2001-2005” (2008), „Bibliografia Puszczy Białowieskiej 2006-2010” (2014), „Bibliografia Puszczy Białowieskiej 2011-2015” (2017), „Kronika białowieska. Tom I, 983-1959” (2018), „Kronika białowieska. Tom II, 1960-2000” (2018), „Kronika białowieska. Tom III, 2001-2018” (2019), „Białowieża w oddali” (2020), „Prezydenckie łowy. Polowania Prezydenta RP Ignacego Mościckiego w Puszczy Białowieskiej” (2020), „Ludzie Białowieży. Zbiór szkiców biograficznych” (2024).
Większość swych publikacji poświęcił historii i dniu dzisiejszemu Białowieży oraz Puszczy Białowieskiej, a także popularyzacji wartości przyrodniczych i kulturowych tego regionu. Napisał trzytomową kronikę Białowieży i Puszczy Białowieskiej oraz monografie dziejów Białowieży i białowieskiej parafii prawosławnej. Opracował także biografie ponad stu osób związanych z Białowieżą i dzieje ważniejszych miejscowych obiektów. Jest autorem blisko sześciuset haseł w internetowej Encyklopedii Puszczy Białowieskiej.
Osobną sferę jego zainteresowań stanowiły wierzenia, obrzędy i zwyczaje związane z drzewami; artykuły monograficzne na ten temat publikował w miesięczniku Nieznany Świat w latach 1995-2022.
Współpracował z wieloma twórcami filmów dokumentalnych i przyrodniczych oraz reportaży telewizyjnych, m.in. z Barbarą Bartman-Czecz i Januszem Czeczem, Romualdem Faratem, Tadeuszem Horoszkiewiczem, Beatą Hyży-Czołpińską, Andrzejem Kostenko, Andrzejem Różyckim, Tamarą Sołoniewicz, Michałem Sumińskim, Bożeną i Janem Walencikami, Joanną Wierzbicką i Ryszardem Wyrzykowskim, udostępniając im ze swoich zbiorów zdjęcia archiwalne, dzieląc się wiedzą historyczną, służąc za przewodnika po terenie i niekiedy występując przed kamerą.
W latach 1977-1991 był czynnym przewodnikiem turystycznym PTTK po Puszczy Białowieskiej.
Współodkrywca białowieskich miejsc mocy – na wzgórzu w Parku Pałacowym w Białowieży i w oddziale 495 Puszczy Białowieskiej; to drugie obecnie stanowi jedną z atrakcji turystycznych.
W młodości pasjonował się krzyżówkarstwem; opracował 160 projektów różnych rodzajów krzyżówek, które w latach 70. i 80. XX wieku opublikował na łamach prasy szaradziarskiej tudzież kilku popularnych dzienników. Inną jego pasją był film; na przełomie lat 70. i 80. ubiegłego wieku uwieczniał na taśmie 8-milimetrowej różne wydarzenia z życia swojej miejscowości.
Uhonorowany: Orderem św. Marii Magdaleny II stopnia (1994), odznaką „Zasłużony dla Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego” (1995) oraz tytułami „Zasłużony dla Powiatu Hajnowskiego” (2017) i „Król Puszczy” (2019). (Oprac. Tomasz Niechoda)